ZINTUIGLIJKE NON-DUALITEIT
Wil de tweeheid en het ermee verbonden lijden oplossen, dan zul je in de praktijk heel helder, ervaringsmatig, moeten vaststellen dat non¬dualiteit de werkelijkheid is.
Het tastgevoel:
Stel je voor dat de wind waait en dat je die wind op je huid ervaart. Wat ervaar je nu werkelijk? Er is een gevoel waarbij je niet meer apart de huid ervaart en de wind ervaart. In de ervaring is er één verschijnsel. Je kunt er verder over denken dat het twee kanten heeft, je huid en de wind, maar wat je ervaart is één ver¬schijnsel. Je ervaart niet je huid apart en de wind apart. Ze zijn helemaal samen gekomen. Het is één gevoelsmatig verschijnsel. Noem het maar huid-wind. Het lichamelijke van jezelf en wat zogenaamd van buiten komt vallen helemaal samen. Je moet gewelddadig ingrijpen om die twee weer uit elkaar te halen. In de gevoelsmatige ervaring gaat het alleen maar om dat ene gevoel huid-wind. De wind is niet zonder huid, de huid is niet zonder wind. Het is één verschijnsel.
De smaak:
Als je iets proeft, bv fruit. Hoe zit het met jezelf wat betreft die smaakervaring en datgene wat je proeft? Dat is toch ook één? Er is niet een apart ‘ik proef’ en ‘dat wat ik proef’; beide zijn bij elkaar gekomen. Er is één verschijnsel van smaak. Als je heerlijk geniet van de smaak, ga je er gemak¬kelijk in op. Dan is er alléén maar ‘één smaak’. Er is niets anders. Je pakt het fruit en er is nog afstand; je brengt het naar je toe, geniet ervan en er is in het volkomen genieten een samenvallen van jezelf en het fruit.
In het horen verdwijnt ook de scheiding.
Je hoort mooie muziek en je gaat erin mee: de scheiding is verdwenen. In het meegaan ontwikkelt ‘ik hoor/ben de muziek’ zich ruimtelijk en ontstaat er het letterlijk-oneindige zijnsgenieten. Je kunt niet zeggen of dat ergens buiten is, of dat dat in je eigen sfeer aanwezig is. Er is een non-dualiteit.
Het zien is sterk dualistisch, want het zien stelt op afstand iets vast. Doordat wij heel duidelijk visueel zijn ingesteld, is in ons idee alles op afstand aanwezig. De tweeheid heerst. Maar er is ook een ander zien, een gevoelsmatig zien waarin geen afstand aanwezig is. Als je ziet vanuit je hart merk je dat je in het zien bij en in de dingen bent. Elke afstand is weg. Je ziet iemand anders vanuit je hart. De afstand valt weg en direct kun je vaststellen dat er geen tweeheid met die ander is maar een non-dualiteit. Je moet je inspannen om de afstand in de gaten te houden en te laten voortbestaan. Als er een beetje ontspanning komt, zak je vanzelf naar beneden. Je gaat weer gevoelsmatig zien – vanuit je hart – en ziet dan de scheiding verdwijnen.
Uit Non-Dualiteit van Douwe Tiemersma p172-176
